Ν. Χαρδαλιάς: Η Ελλάδα πυλώνας σταθερότητας στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο

Συνέντευξη  παραχώρησε ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Νικόλαος Χαρδαλιάς στο περιοδικό “GREEK DEFENCE NEWS DAILY/DEFEA SHOW DAILY” (τεύχος Μαρτίου – Απριλίου 2023) τονίζοντας ότι η Ελλάδα, ως τελευταίο προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης στην Ανατολή, θα συνεχίσει να επιτελεί τον ιστορικό της ρόλο, αυτόν του πυλώνα σταθερότητας στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.

Αναλυτικά η Συνέντευξη:

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για την ελληνική πολιτική Εθνικής Άμυνας μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία; Τι ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Το διεθνές περιβάλλον, περιφερειακό και ευρύτερο, παραμένει ρευστό. Είναι δύσκολο να γίνουν ακριβείς προβλέψεις για το μέλλον ενώ συνεχίζεται η επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας εναντίον της Ουκρανίας, χωρίς να υπάρχει ξεκάθαρο τέλος στον ορίζοντα. Ωστόσο, η Ευρώπη και η Δύση συνολικά πρέπει να προετοιμαστούν για την επαύριον αφού σιγήσουν τα όπλα, οποτεδήποτε και αν συμβεί αυτό. Υφίσταται προδήλως η ανάγκη να αρχίσουμε να επεξεργαζόμαστε την μεταπολεμική αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ευρώπης.
Η Ελλάδα, ως τελευταίο προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης στην Ανατολή, θα συνεχίσει να επιτελεί τον ιστορικό της ρόλο, αυτόν του πυλώνα σταθερότητας στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο. Προωθώντας και εμβαθύνοντας τη συνεργασία μας με τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, καθώς και με άλλους εταίρους με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινές αρχές και αξίες, οραματιζόμαστε την Ελλάδα ως ακρογωνιαίο λίθο των δυτικών συμφερόντων ασφαλείας στην περιοχή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες είναι οι προτεραιότητες για την περαιτέρω εξέλιξη των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων μετά τα σημαντικά εξοπλιστικά προγράμματα που έχουν εξαγγελθεί έως τώρα;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Η κυβέρνηση εργάζεται σκληρά για τον δημιουργικό εκσυγχρονισμό σε κάθε τομέα του κράτους. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν θα μπορούσε να απέχει από αυτή την προσπάθεια. Αναπτύξαμε μια τριπλή στρατηγική, που μπορεί να συνοψιστεί ως ακολούθως: έμφαση στο προσωπικό μας, εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού και των υποδομών μας, εξέλιξη ως στρατιωτικός οργανισμός. Τα εμβληματικά εξοπλιστικά προγράμματα, όπως οι παραγγελίες τριών φρεγατών Belharra, είκοσι τεσσάρων μαχητικών αεροσκαφών Rafale και χιλίων διακοσίων Τεθωρακισμένων Τροχοφόρων Οχημάτων Μ1117, συνιστούν απλώς μια πτυχή –βεβαίως πολύ σημαντική- μιας συντονισμένης προσπάθειας εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης γύρω από αυτούς τους τρεις πυλώνες.
Πολλή «αθόρυβη» δουλειά έχει λάβει χώρα προς την αναβάθμιση των οργανωτικών δομών μας. Ιδιαιτέρως, θα ήθελα να υπογραμμίσω τη διαμόρφωση νέας Δομής Δυνάμεων, την ίδρυση της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου και της Διεύθυνσης Διαστήματος στο ΓΕΕΘΑ, καθώς και την έκδοση του Οδικού Χάρτη σχετικά με τον περιορισμό των επιπτώσεων και την προσαρμογή των Ενόπλων Δυνάμεων στην Κλιματική Αλλαγή, που είναι ο πρώτος του είδους του στην Ευρώπη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα θέλατε να κάνετε κάποιο σχόλιο για τις τελευταίες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Έχουμε διαπιστώσει ορισμένα ενθαρρυντικά σημάδια από την Άγκυρα μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου, περιλαμβανομένης μιας μείωσης της προκλητικής ρητορικής και δραστηριότητας. Το κατά πόσο αυτή η εξέλιξη είναι ενδεικτική μιας ευρύτερης αλλαγής της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής μένει να φανεί. Αυτή τη στιγμή, η προτεραιότητά μας θα πρέπει να είναι η διατήρηση ενός σταθερού πολιτικού περιβάλλοντος ώστε τόσο ο ελληνικός όσο και ο τουρκικός λαός να εκφράσουν τη βούλησή τους στις επερχόμενες εθνικές εκλογές, χωρίς φόβο για ένα επεισόδιο μεταξύ των δύο χωρών. Αν τα καταφέρουμε, οι νέες κυβερνήσεις θα βρεθούν σε ένα καλό σημείο εκκίνησης για να διερευνήσουν τις πιθανότητες επίλυσης της μοναδικής διαφοράς μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, δηλαδή της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πως αξιολογείτε την κατάσταση ασφαλείας στα Βαλκάνια, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Τον τελευταίο χρόνο, η ανατολική Ευρώπη έχει βρεθεί στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, ως αποτέλεσμα των εχθροπραξιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Ωστόσο, η κατάσταση ασφαλείας παραμένει περίπλοκη και σε άλλες περιοχές του πλανήτη, περιλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Για παράδειγμα, δεν έχουμε δει ακόμα τη σύναψη μιας μακροπρόθεσμης διευθέτησης για τον τερματισμό της επικίνδυνης αστάθειας στη Λιβύη και τη Συρία, η κατάσταση στο Ισραήλ και γύρω από αυτό παραμένει εκρηκτική, ενώ οι πρόσφατες εξελίξεις στο Σουδάν είναι εξαιρετικά ανησυχητικές.
Πιστεύω ότι η ΕΕ οφείλει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην επίλυση των διαφορών στην περιφέρειά της, καθώς η επιδείνωση των σχέσεων με τη Ρωσία έχει ως αποτέλεσμα η ενεργειακή ασφάλεια και η ασφάλεια τροφίμων της να συνδέονται τώρα ακόμα πιο στενά με τις εξελίξεις στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η ελληνική αμυντική βιομηχανία αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα, με πιο σημαντικό την ανάπτυξή της. Συνδράμει το ΥΠΕΘΑ στην επίλυση αυτού του προβλήματος μέσω των μεγάλων εξοπλιστικών προγραμμάτων;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Επί δεκαετίες, η ελληνική αμυντική βιομηχανία, τόσο η δημόσια όσο και η ιδιωτική, μαστιζόταν από διάφορα προβλήματα. Η κυβέρνησή μας πήρε αποφασιστικά μέτρα για την αντιστροφή αυτής της θλιβερής κατάστασης, κυρίως με την αξιοποίηση των πρόσφατων εξοπλιστικών προγραμμάτων. Για παράδειγμα, κατά τη σύναψη της Συμφωνίας για την Εγκαθίδρυση Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης για τη Συνεργασία στην Άμυνα και την Ασφάλεια με τη Γαλλία, επιμείναμε στη συμπερίληψη συγκεκριμένης διάταξης για την συνεργασία των αμυντικών βιομηχανιών των δύο χωρών. Με βάση αυτή τη διάταξη, υπεγράφησαν συμβάσεις μεταξύ του γαλλικού Ομίλου ‘’Naval Group’’ και Ελλήνων υποκατασκευαστών, εντός του πλαισίου του προγράμματος για την προμήθεια τριών φρεγατών Belharra. Επιπλέον, η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, που βρισκόταν σε πραγματικά απογοητευτική κατάσταση πριν από μόλις τέσσερα χρόνια, σήμερα μετέχει ουσιαστικά στο πρόγραμμα αναβάθμισης του στόλου των αεροσκαφών F-16 μας στην κορυφαία εκδοχή ‘’Viper’’.

Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά άλλα παραδείγματα που αποδεικνύουν την εντυπωσιακή ανάταση της αμυντικής μας βιομηχανίας, όπως τα προγράμματα «Αρχύτας» και «Γρύπας» για την παραγωγή τελευταίας τεχνολογίας Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών, που θέλουμε να αναπτυχθούν στη βάση μιας συνεργασίας του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, νομίζω ότι τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Παρότι δεν θα αρχίσουμε να παράγουμε διαστημικά λεωφορεία στο προσεχές μέλλον, η ελληνική αμυντική βιομηχανία έχει επανέλθει, και είναι εδώ για να μείνει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιο είναι το όραμα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις της επόμενης δεκαετίας;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Από την αρχή της θητείας αυτής της κυβέρνησης, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ έλαβε μια ξεκάθαρη εντολή από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη: Οικοδομήστε τις ισχυρότερες Ένοπλες Δυνάμεις στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Επί τέσσερα χρόνια, το Υπουργείο και τα Γενικά Επιτελεία εργάζονται σκληρά για να πάρει σάρκα και οστά το όραμα αυτό.
Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι ήδη μια ισχυρή αποτρεπτική δύναμη και ένας από τους πιο αξιόπιστους εγγυητές της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων. Μετά την ολοκλήρωση των εξαιρετικά φιλόδοξων προγραμμάτων εξοπλισμών, αναδιοργάνωσης και εκσυγχρονισμού, έως το 2030, πιστεύουμε ότι οι δυνατότητές τους σε όλα τα πεδία θα είναι ανώτερες από οποιονδήποτε άλλο δρώντα στην περιφέρειά μας.